انسان دی برگشتگی – حصّہ اوّل

ایس ویب سائٹ دا مقصد ساری دُنیا وِچّ، تے خصوصی طور تے تیجی دُنیا وِچّ جِتھے علم الہٰیات دی سیمنریاں یا بائبل سکول جے ہین تے تھوڑے بُہتے ہی ہین تے اُوتھے مشنریاں لئی تے پادری صاحبان لئی مفت وِچّ واعظاں دے مسوّدیاں دیاں ویڈیوز فراہم کرنا اے۔

واعظاں دے اے مسوّدے تے ویڈیوز ہُن تقریباً 1,500,000 کمپیوٹراں تے 221 توں زیادہ ممالک دے وِچّ ہر مہینے www.sermonsfortheworld.com تے ویکھے جاندے نے۔ سینکڑوں دوجّے لوکی یوٹیوب تے ویڈیوز ویکھدے نے، لیکن اُو چھیتی یوٹیوب چھڈ دیندے نے تے ساڈی ویب سائٹ تے آ جاندے نے کیوں جے ہر واعظ اُنہاں نوں یوٹیوب نوں چھڈ کے ساڈی ویب سائٹ ول آن دی راہ ویکھاندا اے۔ یوٹیوب لوکاں نوں ساڈی ویب سائٹ تے لے کے آندی اے۔ ہر مہینے تقریباً 120,000 کمپیوٹراں تے لوکاں نوں 46 زباناں دے وِچّ واعظاں دے مسوّدے پیش کیتے جاندے نے۔ واعظاں دے مسوّدے اشاعت دا حق نئیں رکھدے تاں مبلغین اِناں نوں ساڈی اجازت توں بغیر اِستعمال کر سکن۔ مہربانی نال ایتھے اے جانن واسطے کِلک کرو کہ تُسی کیویں ساری دُنیا دے وِچّ خوشخبری دے اِس عظیم کم نوں پھیلان دے لئی ساڈی مدد ماہانہ چندہ دیَن دے نال کر سکدے اُو۔

جدّوں وی تُسّی ڈاکٹر ہائیمرز نوں خط لکھو تے اُنہاں نوں ہمیشہ دسّو کہ تُسی کہڑے مُلک وِچّ رہندے اُو، ورنہ اُو تہاڈے خط دا جواب نئیں دے سکن گے۔ ڈاکٹر ہائیمرز دا ای۔ میل ایڈریس rlhymersjr@sbcglobal.net ہے۔

پیدائش دا تیجا باب بائبل دے اہم ترین حصیاں وِچوں اِک اے۔ ایتھے بے شمار گلاں نوں پہلی وری خدا دے کلام وِچ ظاہر کیتا گیا اے۔ شیطان ظاہر ہوندا اے جیہڑا اِک دشتی جانور دے مُنہ توں بولدا اے۔ ازمائش دے نال نال انسان دے پہلے گناہ نوں جیس نے انسانی نسل نوں اِخلاقی وگاڑ وِچ مبتلا کر دِتا متعارف کروایا جاندا اے۔ ایتھے اَسی پہلی وری گناہ دی سزایابی، انسانی بہانیاں، فضل دے وسیلے نال انصاف تے نجات نوں وی ویکھنے آں۔ اَج دی راتی اَسی ایس عظیم باب دا آیت بہ آیت پڑھن نال عمومی خلاصہ شروع کراں گے۔ ایس تجزیے وِچ اَسی گناہ تے نجات توں تعلق رکھدے ہوئے چھ بوہتے وڈے وڈے مرکزی موضوعات نوں ویکھاں گے۔ اَج دی راتی میں صرف پہلا [موضوع ای] پیش کر سکنا آں۔

’’خداوند خدا نے جِنہے دشتی جانور بنائے سن، سَپ اُوہناں ساریوں توں چالاک سی۔ اُوہنے عورت نوں کہیا: کی واقعی خدا نے کہیا اے کہ تُسی باغ دے کسی درخت دا پھل نہ کھانا؟‘‘ (پیدائش3: 1 )۔

’’توں ایس باغ دے کسی وی درخت دا پھل بے روک ٹوک کھا سکدا اے: لیکن توں نیک و بد دے پہچان دے درخت دا پھل ہرگز نہ کھائیں: کیوں جے جدوں توں ایہنوں کھائیں گے تے یقیناً مر جائیں گے‘‘ (پیدائش2: 16۔17)۔

تھوڑی دیر بعد آدم نے حوّا نوں دسیا جیہڑا خدا نے کہیا سی۔ ایہہ کافی سادہ سی: توں باغ عدن دے سارے درختاں دا پھل جِنہا چاہے اُنّہا کھا سکدا اے۔ لیکن اُوس اِک درخت دا پھل نہ کھائیں، ’’اُوس نیک و بد دی پہچان دے درخت دا۔‘‘ ’’جیس دِن‘‘ توں اُوس درخت دا پھل کھائیں گے تے مر جائیں گے۔

شیطان فرشتیاں دا اِک سردار سی جیس نے خداوند دے خلاف بغاوت کیتی سی، تے ایسے لئی اُوہنوں جنت وِچوں باہر زمین تے نکل دِتا گیا سی (اشعیا14: 12۔17؛ حزقی ایل28: 12۔17)۔ حزقی ایل28: 13 وِچ سانوں دسیا گیا اے، ’’توں عدن وِچ سی جیہڑا خدا دا باغ سی۔‘‘ ایہہ واضح طور تے ’’صور دے شہزادے‘‘ (حزقی ایل28: 2) توں لے کے ’’صور دے بادشاہ‘‘ (حزقی ایل28: 12) توں پرے تیکر نشاندہی کردا اے – شیطان جو کہ صور دا سچا حکمران سی۔ تے سانوں دسیا گیا اے ’’تو عدن وِچ سی جیہڑا خدا دا باغ سی۔‘‘ ایس دا مطلب ہوندا اے کہ شیطان نوں پہلاں ای جنت وِچوں کڈیا جا چکیا سی تے اُو ہُن زمین تے سی۔ اُوہنے خود نوں اِک سَپ وِچ سمو دِتا، اُوہدے تے قبضہ کیتا تے فیر اُوہناں لفظاں نال حوّا نال گل کیتی، جیہڑی کہ اُوس ویلے اکلی سی، اُوہدا شوہر باغ وِچ کسی ہُور تھاں تے سی۔ اپنی نئی نئی تخلیق کیتی گئی معصومیت وِچ، ایہہ اِمکان ظاہر ہوندا اے کہ حوّا نوں سمجھ نئیں آئی سی کہ سَپ بولیا ای نئیں کردے۔ ایس لئی اُو حیرت وِچ مبتلا نئیں ہوئی سی جدوں اُوس مخلوق نے اُوہدے نال گل کیتی۔ جیہڑا سوال شیطان نے اُوہنوں پُچھیا سی اُو واقعی چہ خدا دے کلام دے قابلِ اعتماد ہون دے اہلیت تے شک کرن دے لئی اِک آزمائش سی، ’’کی واقعی چہ خدا نے کہیا کہ تُسی باغ دے کسی درخت دا پھل نئیں کھانا؟‘‘ کی خدا نے واقعی چہ اُو کہیا سی؟ کی اُوہنے تہانوں دسیا سی کہ تُسی درختاں وِچوں کسی پھل نوں نئیں کھا سکدے؟

ایہہ آزمائش بوہتی ای وڈی سی، کیوں جے سَپ نے خدا دے انتہائی لفظاں تے سوال کیتا سی، تے فیر جیہڑا خدا نے واقعی چہ کہیا سی اُوہنوں گھما پِھرا کے پُچھیا، کہ اُو سارے درختاں توں کھا سکدے نے ماسوائے اِک [درخت] دے۔ اُوہنے اِلزام لگایا سی کہ اُو کسی وی درخت دا پھل نئیں کھا سکدے، ایویں خدا نوں اُوہناں دے لئی سخت تے غیر منصفانہ بنا ڈالیا سی۔ اُوہنے خدا دے کلام نوں بدل کے کہیا، ’’تُسی باغ دے کسی درخت دا پھل نئیں کھانا‘‘ (پیدائش3: 1)۔ بالکل ایہو ای آزمائش اے جیہڑی اُو اَج استعمال کردا اے۔ جدوں گرجا گھراں وِچ بائبل دی تبلیغ کیتی جاندی اے تے شیطان ’’خدا دے کلام نوں توڑ مروڑ کے پیش کرن دی (گلِتیوں1: 7) کلام نوں گھما پھرا کے یا وگاڑ کے پیش کرنے دی کوشش کردا اے (2 پطرس3: 16)، تے ’’اُوہناں دے دِلاں وِچوں کلام نوں نکال لے جان دی کہ کِدرے اُو ایمان نہ لے آن تے نجات نہ پا لین‘‘ (لوقا8: 12) دی اپنے طور تے پوری کوشش کردا اے۔ اُوہنے بالکل اِیسی طریقۂ کار دا حوّا نوں قائل کرن دے لئی استعمال کیتا کہ خدا اُوہناں دے نال منع کیتے ہوئے درخت دے چنگے پھل نوں کھان توں روکن دے ذریعے توں سخاوت دی کمی وکھا رہیا سی، اُوہدے ذہن وِچ ایہہ گل بِیٹھا دِتی کہ خدا نئیں چاہندا کہ اُو کسی درخت دا وی پھل کھان (جیہڑا کہ اِک جھوٹ سی)۔

ساری آزمائش دی جڑ شیطان دی ایس کوشش وِچ پِنہاں اے کہ سانوں خدا دے کلام تے شک کرن تے اعتقاد نہ رکھن وَل لے جائے۔ جے اُو تہانوں بائبل تے شک کرن دے لئی قائل کر سکدا اے، یا خدا دے سادہ جئے کلام دی بے عزتی کرن دے لئی قائل کر سکدا اے تے اُو تہانوں گناہ دی آزمائش وِچ پان دے لئی بوہتی دور تیکر لے جا چکیا ہوندا۔ مثال دے طور تے، خدا دا کلام تہانوں 2 کرنتھیوں6: 14۔18 وِچ گنہگاراں وِچوں کڈن دے لئی کہندا اے۔ آخری دو آیات ایس نوں کافی واضح کر دیندی اے۔

’’اُوہناں وِچوں نِکل کے الگ رہوو … تے میں تہاڈا باپ ہوواں گا‘‘ (2۔کرنتھیوں17۔18).

لیکن شیطان اُوس واضح حکم نوں کھوئے ہوئے دوستاں توں جُدا ہو جان دے لئی وگاڑ کر پیش کردا اے۔ اُو تہانوں شاید کہے، ’’اُو تہاڈے توں چاہندے نے کہ سارے دوستاں توں جُدا ہو جاؤ۔‘‘ ایہہ توڑ مروڑ کے گل کرنا ہوندا اے، جیہڑا خدا نے واقعی وِچ کہیا اُوس نوں وگاڑ کے پیش کرنا ہوندا اے۔ 2 کرنتھیوں6: 14۔17 وِچ خدا محض تہانوں گواچے ہوئے دوستاں دے نال اُلجھن توں الگ رہن دے لئی کہندا اے۔ جدوں اِک بندہ ایہہ شک کردا اے کہ خدا اُوہنوں ایہہ کہن دے لئی سچا اے تے اُو پہلاں ای توں اِک خوفناک آزمائش چہ پیہہ چکیا ہوندا اے، جیویں کہ حوّا پیہئی سی، کیوں جے خدا ’’تہاڈا باپ نئیں‘‘ ہووے گا جدوں تیکرکہ تُسی اُوہدی فرمانبرداری نئیں کردے۔ جدوں اُو تہانوں قریبی دوستاں دے حوالے توں کہندا اے ’’بے ایماناں دی بُری صحبت توں دور رہوو کیوں جے راستبازی تے بے دینی وِچ کی میل جول۔‘‘ جے تُسی ایس سوال تے شیطان دی سُنندے اُو تے اِک گہری آزمائش وِچ پیہہ جاندے اُو، جیویں کہ حوّا آزمائش وِچ پیہئی سی۔ ایہہ بائبل تے شک کرن دے لئی ساریاں آزمائشاں دے بارے چہ سچ اے، جیہڑیاں شیطان اِک بندے دے دِل وِچ پاندا اے۔ عام طور تے اُس بندے دے لئی جیہڑا اُوس بارے چہ یقین نئیں کردے جو خدا بائبل وِچ کہندا اے، ساریاں آزمائشاں دا سراغ لگایا جا سکدا اے۔

لیکن ساڈے پہلے والدین دی آزمائش بوہتی وڈی سی۔ شیطان نے اُوس اِک درخت دا پھل نہ کھان نال حکم دی شکل وگاڑ کے رکھ دِتی سی، اُوہنے ثابت کرن دی کوشش کیتی سی کہ خدا اُوہناں دے نال شفیق نئیں سی۔ لوتھرLuther نے کہیا، ’’[شیطان] نے ایسے لئی [انسان وِچ] تے اُوس اعلیٰ ترین قوت وِچ جیہڑی (انسان دی) دیانتدارانہ نوعیت دی فطرت وِچ، [جیہڑی ہُنے تیکر] بدچلن نئیں ہوئی سی اُوہدے انتہائی (الہٰی) عکس تے حملہ کیتا۔ بِلاشُبہ، اُوہنے خدا دی اعلیٰ ترین پرستش نوں جیہڑی اُوہنے [انسان نے] آپئے [جدوں اُوہنوں جنت وِچوں کڈیا گیا سی اُوس توں پہلاں] کیتی سی منسوخ کروان دی [چُھڑوان دی] کوشش کیتی سی‘‘ (مارٹن لوتھر، ٹی ایچ۔ ڈی۔ Martin Luther, Th.D.، پیدائش تے لوتھر دا تبصرہ Luther’s Commentary on Genesis، ژونڈروان اشاعتی گھرZondervan Publishing House، 1958، جلد اوّل، صفحہ 66)۔ شیطان اَج وی اُوہی گل کرن دی کوشش کردا اے۔ اُو لوکاں نوں گناہ کرن دے لئی آزمائش وِچ مبتلا کردا اے تاکہ اُو اپنی حیاتی وِچ خدا نوں عزت نہ بخشن۔ ہُن، آیت چار تے پنچ تے غور کرو، شیطان نے کی کہیا سی جدوں اُونے حوّا نوں آزمائش وِچ مبتلا کیتا سی۔

’’تے سَپ نے عورت نوں کہیا: تُسی ہرگز نئیں مرو گے بلکہ خدا جانندا اے کہ جیس دِن تُسی اُوہنوں کھاؤ گے، تہاڈی اَکھاں کُھل جان گئیاں تے تُسی خدا وانگوں نیکی تے بدی دے جانن آلے بن جاؤ گے‘‘ (پیدائش3: 4۔5)۔

ایتھے اَسی ویکھنے آں کہ کیویں شیطان نے اُوس [حوّا] نوں راہ توں بھٹکایا۔ اُوہنے [حوّا] نے خدا دی گل دا غلط حوالہ دِتا جدوں اُوہنے گل وِچ ’’توں ایہنوں چھوئیں تیکر نہ‘‘ اضافہ کیتا تے جدوں اُوہنے [حوّا نے] کہیا ’’ورنہ تُسی مر جاؤ گے‘‘ (آیت 3)۔ ایویں، اُوہنے خدا دے حکم نوں وگاڑ کے پیش کیتا، ’’کیوں جے جیس دِن توں ایہنوں کھائیں گا تے یقینی طور تے مر جائیں گا‘‘ (پیدائش2: 17)۔ لفظاں نوں تبدیل کرن نال جیہڑے خدا نے کہے سن، اُو بے اعتقادی تے ایمان دے وِچکار چہ اَگے تے پِچھے ڈگمائی سی۔ اُوہنے شیطان نوں اُوہنوں مذید ہُور آزمائش وِچ مبتلا کرن دا تے اُوہنوں دسن دا کہ اُو ’’یقینی طور تے نئیں مرے گی‘‘ جے اُوہنے خدا دی نافرمانی کیتی، موقع فراہم کیتا۔

ایویں شیطان نے حوّا دے نال جھوٹ بولیا سی۔ اُو جھوٹ آدم تے حوّا تے موت لہایا سی۔ اُو اُوسی لمحے روحانی طور تے مر گئے سن جدوں اُوہناں نے اُو پھل کھادا سی، تے اُوسی لمحے وِچ اُوہناں وِچ جسمانی موت وی آ سموئی سی۔ ایہہ ای وجہ اے یسوع نے شیطان دے بارے چہ کہیا،

’’اُو شروع ای توں خون کردا آیا اے … کیوں جے اُو جھوٹا اے تے جھوٹ دا باپ اے‘‘ (یوحنا 8:44).

شیطان نے اُوس ویلے وی جھوٹ بولیا سی جدوں اُوہنے کہیا، ’’تُسی خدا وانگوں نیکی تے بدی دے جانن آلے بن جاؤ گے‘‘ (آیت 5)۔ ڈاکٹر مورس Dr. Morris نے کہیا، ’’شیطان دے فریب ہمیشہ توں ای نہایت پُر اثر ہوندے نے جدوں اُوہناں وِچ کوئی نہ کوئی سچائی ہوندی اے۔ منع کیتے ہوئے پھل دے کھان دے ذریعے توں بِلاشبہ آدم تے حوّا ’’نیکی تے بدی‘‘ نوں جان گئے سن مگر ’خداواں وانگوں‘ نئیں‘‘ (ھنری ایم۔ مورس، پی ایچ۔ ڈی۔ Henry M. Morris, Ph.D.، دفاع کرن آلیاں دا مطالعۂ بائبل The Defender’s Study Bible، ورلڈ پبلیشرز World Publishers، 1995، پیدائش3:5 تے غور طلب گل)۔

اَج جدوں شیطان جھوٹ بولدا اے تے اُو ایہو ای طریقۂ کار استعمال کردا اے۔ اُو لوکاں دے ذہناں وِچ خدا دے کلام نون گھما پھرا کے پیش کردا اے۔ اُو اُوہناں نوں دسدا اے کہ اُو یقینی طور تے نئیں مرن گے جے اُو گناہ وِچ حیاتی جاری رکھدے نے۔ اُو اُوہناں نوں دسدا اے کہ خدا اُوہناں نوں کُج نہ کُج چنگا پان توں روکن دی کوشش کر رہیا اے۔ ایویں، شیطان شک نوں مکمل بے اعتقادی وِچ تبدیل کر دیندا اے۔ لوتھر نے کہیا،

ایس توں اَسی سیکھنے آں کہ ایہہ کیہنی ہولناک گل اے جدوں شیطان اِک بندے نوں آزمائش وِچ پانا شروع کردا اے۔ اِک غلطی توں اُو اُوہناں دی دوجی غلطی تیکر رہنمائی کردا اے تے ویکھائی دین آلے چھوٹے چھوٹے گناہواں توں لے کے ایتھوں تیکر کہ وڈے وڈے گناہواں… تیکر رہنمائی کردا اے۔ ایہہ بِلاشُبہ غلط سی کہ حوّا خدا تے اُوہدے کلام توں منحرف ہو گئی سی تے شیطان دی گل نوں منیا سی۔ مگر ایہہ اُوہدے لئی شیطان دے اَگے گوڈے ٹیکن تے خدا نوں اِک جھوٹے دے طور تے مانن توں وی بوہتی زیادہ وڈی غلطی سی، کیوں جے شیطان دی پیروی کرن نال، اُوہنے ہُن خدا دی تحقیر کرنا شروع کیتی سی، خدا دے کلام دی انکاری کیتی سی تے جھوٹیاں دے پیو تے [خدا دے] حکم دے خلاف پروہسا کیتا سی۔ ایہہ سانوں تعلیم دیندا اے کہ انسان کسی قدر کمزور اے، کیوں جے ایہہ اُوھوں رونما ہویا سی جدوں لوکی ہُنے تیکر کاملیت تے راستبازی دی حالت وِچ سن، تے ہُن ساڈے نال کی ہووے گا جدوں اَسی گنہگار آں؟ (لوتھرLuther، ibid.، صفحہ 70)۔

اَج دی شامی پیدائش تین باب دی اُوس گل تے سانوں اپنے مطالعے دا اِختتام کرنا چائیدا اے۔ یاد رکھو کہ اِک ابلیس اے۔ اُوہدا مقصد اُوہی رہندا اے – مسیح وِچ خدا کولوں تہانوں دور کرنا؛ تہانوں خدا دے کلام تے، پاک صحائف تے شک کرن تے مجبور کرنا؛ گناہ وِچ تہانوں خدا کولوں دور ہون دے لئی رہنمائی کرنا۔ اُو ہُنے وی کہندا اے، جے تُسی گناہ کردے اُو، ’’تُسی یقینی طور تے نئیں مرو گے۔‘‘ یسوع نے کہیا،

’’اُودھوں شیطان آندا اے تے اُوہناں دے دِلاں توں کلام نوں کڈ کے لے جاندا اے، اینج نہ ہووے کہ اُو ایمان لہیان تے نجات پان‘‘ (لوقا 8:12).

شیطان دی تراکیب اِک ماڑا جیہا وی نئیں بدلیاں نے… بائبل کہندی اے تُسی گنہگار اُو، تے جدوں تیکر تُسی توبہ نئیں کردے تے خداوند یسوع مسیح وِچ ایمان نئیں لہیاندے تُسی ہمیشہ دے لئی کھوئے ہوئے اُو، تے ابدیت تیکر اَگ دی جھیل وِچ، بیرونی تاریکی وِچ، ہمیشہ دی ابدیت تیکر خدا تے اُوہدی محبت توں جدا ہو کے حیاتی لنگہان گے۔ خدا کہندا اے ایہہ اِک یقینی گل اے۔ تے اُوہی پرانا دھوکے باز [شیطان] آندا اے تے کہندا اے، ’تُسی ایس دا یقین نہ کرو؛ ایہہ ایہنا بُرا نئیں جِنہا اُو سب کُج اے۔ خدا [تہانوں] دائمی جہنم وِچ سزا نئیں دے گا۔ تُسی یقینی طور تے نئیں مرو گے۔ چوکنے مت ہوؤ۔ تُسی ایہنے بُرے وی نئیں اُو جِنہا کہ بائبل کہندی اے۔‘ سُنو میرے بیلیو، ایہہ شیطان دا اُوہی پرانا جھوت اے جیہڑا اُوہنے باغ عدن وِچ بولیا سی تے باقی سب کُج اُوہی ہووے گا۔ ایہہ شیطان دے خلاف خدا دا کلام اے تے تنہا عام عقل و فہم ای نال تہانوں معلوم ہو جانا چائیدا اے کہ کون سچا اے، کیوں جے شیطان تے شروع توں ای جھوٹا رہیا اے … تُسی کیس تے یقین کرو گے؟ ایس خدا دے کلام تے – یا شیطان تے؟ (ایم ۔ آر۔ ڈیحان، ایم۔ ڈی۔ M. R. DeHaan, M.D.، پیدائش تے اِرتقاء Genesis and Evolution، ژونڈروان اشاعتی گھر Zondervan Publishing House، 1962، صفحات130۔132)۔

جدوں ڈاکٹر ہائیمرز نو خط لکھو تے اُنہاں نوں ضرور دسّو کہ کیہڑے مُلک توں تُسی خط لکھ رہے اُو ورنہ اُو تہاڈی ای۔ میل دا جواب نہیں دَین گے۔ اگر اِنہاں واعظاں نے تہانوں برکت دیتی اے تے ڈاکٹر ہائیمرز نوں اک ای۔ میل پیجھو تے اُنہاں نوں دَسّو، لیکن ہمیشہ اُس ملک دا ناں شامل کرو جِدروں تُسی خط لکھ رے اُو۔ ڈاکٹر ہائیمرز دا ای۔ میل rlhymersjr@sbcglobal.net (click here) ہے۔ تُسی ڈاکٹر ہائیمرز نوں کسی وی زبان دے وچ لکھ سکدے اُو، لیکن اگر تُسی انگریزی د ے وِچ لکھ سکدے ہو تے انگریزی وچ لکھو۔ اگر تُسی ڈاکٹر ہائیمرز نوں بذریعہ ڈٓاک خط لکھنا چاہندے اُو تے اُنہاں دا پتہ اے P.O. Box 15308, Los Angeles, CA 90015۔ تُسی اُنہاں نوں اَیس نمبر (818)352-0452 تے ٹیلی فون وی کر سکدے اُو۔

(اختتام واعظ)
تُسی انٹر نیٹ تے ہر ہفتے ڈاکٹر ہائیمرز دے واعظ
تے پڑھ سکدے اُو۔www.sermonsfortheworld.com
‏‘‘پنجابی وِچ واعظ’’ تے کِلک کرو۔

واعظاں دی اے دستاویز اشاعت دا حق نئیں رکھدی۔ تُسی اینہاں نوں ڈاکٹر ہائیمرز دی اِجازت دے بغیر وی استعمال
کر سکدے ہو۔ لیکن، ڈاکٹر ہائیمرز دے ساڈے گرجا گھر توں ویڈیو تے دوجے سارے واعظ تے ویڈیو دے پیغامات
اشاعت دا حق رکھدے نے تے صرف اِجازت دے نال ای استعمال کیتے جا سکدے نے۔