លោក ម៉ាទីន លូសើ និងអារក្ស

MARTIN LUTHER AND THE DEVIL
(Cambodian)

ដោយលោក
Dr. R. L. Hymers, Jr.

សេចក្ដីអធិប្បាយមួយបានអធិប្បាយនៅកម្មវិធីថ្វាយបង្គំព្រះនៅល្ងាចថ្ងៃអាទិ្យអំពីការធ្វើឲ្យ
ប្រសើរឡើង នៅក្រុមជំនុំថាប៉ាណាខល នៃរដ្ឋឡូងអង់ចាឡែស ខែ តុលា ២៨, ២០១២
A sermon preached on Reformation Sunday Evening
at the Baptist Tabernacle of Los Angeles, October 28, 2012

«ចូរឲ្យដឹងខ្លួន ហើយចាំយាមចុះ ព្រោះអារក្សដែលជាខ្មាំងសត្រូវរបស់អ្នករាល់គ្នា វាតែងដើរក្រវែល ទាំងគ្រហឹមដូចជាសិង្ហ ដើម្បីនឹងរកអ្នកណាដែលវានឹងត្របាក់លេបបាន»(ពេត្រុសទី១ ៥:៨)។

[សូមត្រលប់ទៅមើលចុងបញ្ចប់នៃសេចក្ដីអធិប្បាយនេះ ពីរឿងខ្លីនៃជីវប្រវត្ដិ របស់លោក លូ សើ ដែលបង្រៀនដោយគ្រូគង្វាលរបស់ក្រុជំនុំដ៏អស្ចារ្យ ដែលឈ្មោះថា លោក ស្ពឺជិន]។

ដោយយោងទៅតាមអត្ថបទនេះ លោក ម៉ាទីន លូសឺ(១៤៨៣-១៥៤៦)បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «វិញ្ញាណរបស់អារក្សមិនដេក វាឆ្លាត ហើយអាក្រក់...វាគឺដូចជាសត្វសឹង្ហដែលឈ្លាន
ហើយគ្រហឹមដើម្បីរក អ្នកណាដែលវានឹងអាចត្របាក់លេបបាន» (Martin Luther, Th.D., Commentary on Peter and Jude, Kregel Classics, 1990 reprint, p. 218; comment on I Peter 5:8)។

លោក ឡែនស្គី បានមានប្រសាសន៍ថា «នៅខណៈពេលនេះយើងបានលឺពីអ្នករងគ្រោះដែលជា គ្រីស្ទានជា
ច្រើននាក់កំពុងតែភ័យខ្លាចនូវការបៀតបៀនដោយព្រោះតែសំលេងគ្រហឹមរបស់អារក្ស។នៅក្នុង ខែតុលានៅឆ្នាំ៦៤ នៅក្រោយឆ្នាំដែលព្រះយេស៊ូវចាប់កំណើត។ សាវកពេត្រុសបានក្លាយជាទុក្ករបុគ្គលនូវ
ខ្លួនគាត់ផ្ទាល់...មិនមែនគ្រាន់តែអារក្សដែលគ្រហឹមដូចនេះទេ...» (R. C. H. Lenski, Th.D., The Epistles of St. Peter, St. John and St. Jude, Augsburg Publishing House, 1966, p. 225)។

អារក្សបានគ្រហឹមនៅកំឡុងពេល៣សតវត្សនៅដើមដំបូង នៅពេលដែលមានអ្នកគ្រីស្ទានជាច្រើន ត្រូវបានគេធ្វើទារុណកម្មយ៉ាងឃោរឃៅ ដោយគេអោយតោដេញខាំ
នៅពហុកីឡាដ្ឋាននៃប្រទេសរ៉ូមនៅ សម័យបុរាណ។ សាវកពេត្រុសបានគិតដោយមិនសង្ស័យនៅបញ្ហានេះ នៅពេលដែលគាត់បាននិយាយថា៖

« ចូរឲ្យដឹងខ្លួន ហើយចាំយាមចុះ ព្រោះអារក្សដែលជាខ្មាំងសត្រូវរបស់អ្នករាល់គ្នា វាតែងដើរក្រវែល ទាំងគ្រហឹមដូចជាសិង្ហ ដើម្បីនឹងរកអ្នកណាដែលវានឹងត្របាក់លេបបាន»(ពេត្រុសទី១ ៥:៨)។

អារក្សបានបានគ្រហឹមដូចនោះ នៅកំឡុងពេលរបស់ពួករ៉ូម៉ាំងកាតូលិក នៅថ្ងៃរបស់ លោកលូសឺ ហើយនៅ កំឡុងដែលគេសំឡាប់ពួកសាសន៏យូដារាប់លាន ហើយនិងបដិវត្ដន៍ (ការប្រែប្រួលទាំងស្រុង)
ខាងវប្បធម៌ នៅក្នុងប្រទេសចិន ហើយពួកអ្នកដែលជឿខុសឆ្គងរបស់សាសនាអ៊ីស្លាម ដែលមាននៅតាមផ្នែកជាច្រើន នៅលើពិភពលោកនៅយប់នេះ។

ប៉ុន្ដែ អារក្សវាមិនកំពុងតែគ្រហឹមនៅក្នុងប្រទេសអាមេរិកទេ។ នៅទីនេះវាកំពុងប្រើកលល្បិចថែម ទៀតដើម្បី «ត្របាក់លេប»មនុស្ស។នៅទីនេះ
អារក្សវាប្រើវត្ថុនិយម(ការបដិសេធនូវអ្វីដែលជាសេចក្ដីពិត) ដើម្បីបញ្ជោតមនុស្សអោយដេកលក់ ហើយធ្វើអោយយើងមិនដឹងខ្លួនពីវត្ដមានរបស់វា។ តែអារក្ស វាគឺធ្វើ
សកម្មភាពស្ងាត់ៗហើយយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងប្រទេសអាមេរិក។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វាធ្វើការនៅនេះ ដោយប្រើវិធីដែលយើងមិនអាចមើលឃើញបាន គោលបំណងរបស់វាគឺដូចគ្នាទេ«ដើម្បី
នឹងរកអ្នកណាដែល វានឹងត្របាក់លេបបាន»។ ព្រះគ្រីស្ទមានបន្ទូលថា អារក្សវា « វាជាអ្នក
សំឡាប់គេតាំងពីដើមមក»(យ៉ូហាន ៨:៤៤)។ ឈ្មោះមួយក្នុងចំណោមឈ្មោះរបស់អារក្សគឺ «អាបាដូន» (វិវរណះ ៩:១១)។
«អាបាដូន»មាន ន័យថា «អ្នកបំផ្លាញ»។ ថ្វីដ្បិតវាប្រើល្បិតដោយស្ងាត់ៗយ៉ាងណាក៏ដោយ គង់តែគោលបំណងរបស់វាគឺ ដើម្បីតែ «ត្របាក់លេប» ដើម្បី «សំឡាប់» ហើយដើម្បី «បំផ្លាញ»
ព្រលឹងរបស់មនុស្សប៉ុណ្នោះ។

អារក្សវាបានមានជ័យជំនះលើការងារលាក់ពួនរបស់គាត់ ដោយព្រោះមានគ្រូគង្វាលជាច្រើននាក់ នៅក្នុងប្រទេសអាមេរិកកំរបង្រៀនពីសេចក្ដីអធិប្បាយពីពួកអារក្សសាតាំង និងបរិវារបស់វា។
មានគ្រូគង្វាល ខ្លះហាក់ដូចជាខ្វាក់ភ្នែកពីសកម្មភាពរបស់អារក្ស សូម្បីតែនៅក្នុងក្រុមជំនុំផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គេក៏ដោយ!

តើសេចក្ដីល្ងង់ល្ងើខាងព្រលឹងវិញ្ញាណរបស់ជនជាតិអាមេរិកាំងបានក្លាយជាអ្វី! យើងបានធ្វើតាម នូវពិធីបុណ្យអរព្រះគុណព្រះ បុណ្យណូអែល
ហើយនិងពីធីបុណ្យរំលឹកពីការរស់ឡើងវិញរបស់ព្រះយេស៊ូវ ដើម្បីដើម្បីអោយគេបានឈប់នៅក្នុងសាលារដ្ឋរបស់យើង។ ដ្បិតស្ទើរតែគ្រប់ថ្នាក់រៀនទាំងអស់ត្រូវបានតុប តែងរូបភាពរបស់អារក្ស និងពីគ្រោងឆ្អឹង
និងពីមេធ្មប់ ហើយនិងពីខ្មោចឆៅ ដោយមានចេញឈាមពីកន្លែង មាត់របស់ពួកគែ ដើម្បីអោយក្មេងៗគេជក់ចិត្ដមើលទៅលើពិធីបុណ្យហាឡូអ៊ីណ(Halloween)នោះ។ ព្រះ គម្ពីរប្រាប់ថា «គេ
អួតខ្លួនថា មានប្រាជ្ញា បានជាគេត្រឡប់ទៅជាល្ងង់ល្ងើវិញ»(រ៉ូម
១:២២) ហើយ លោក សែនខេស្ពាបានមានប្រសាសន៍ថា «តើសេចក្ដីល្ងង់ល្ងើរបស់មនុស្សធម្មតាទាំងនេះក្លាយជាអ្វី»។

កន្លែងនេះហើយដែលធ្វើអោយយើងត្រលប់ទៅរៀនពីលោក ម៉ាទីន លូសើវិញ គាត់បានដោះសារ ជាញឹកញាប់នៅសតវត្សទី២០ ដែលជាអ្នកប្រាជ្ញដែលមានឥទ្ធិពលពីសង្គម
ដោយសារតែគាត់ប្រើប្រាស់ពី អ្វីដែលជារបស់អារក្ស។ សូម្បីតែពួកឡូនឺរិនសព្វថ្ងៃនេះក៏ប្រឆាំងនឹងការផ្លាស់ប្ដូរមួយនោះ ដូចជា លោក អ៊ីវា ផ្លាស៏ បានរិះគន់នូវកន្លែងខ្លះពីការគូសបញ្ជាក់របស់លោក
លូសើដែលប្រាប់ពីអារក្សសាតាំង។ លោក ផ្លាស៏ បាននិយាយថា «លោក លូសើបានបង្រៀននូវអបិយជំនឿច្រើនជាងសព្វថ្ងៃនេះ។ កុំអោយឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វី បានជាគាត់បានធ្វើវាជាញឹកញាប់
ដោយសំអាងលើអំណាចរបស់សេចក្ដីងងឹតដែលបណ្ដាលអោយគាត់ធ្វើ» តែបន្ទាប់មក លោក ផ្លាសបានការពារខ្លួនគាត់ដោយនិយាយថា «សកម្មភាពដែលជារបស់អារក្សនោះពិត ប្រាកដណាស់គឺជា
ពេលវេលារបស់លោក លូសើ ដោយសារតែគាត់គ្មានអ្វីដែលអាចពន្យលប្រាប់គេដោយ ច្បាស់លាស់ថា តើប៉ុន្មានដែលគាត់បានធ្វើនូវភាគហ៊ុននោះ» (Ewald M. Plass, What
Luther Says, Concordia Publishing House, 1994 edition, pp. 391-392)។

លោក ដាវីឌ ឡាសែនបាននិយាយមើលងាយពីការគូសបញ្ជាក់របស់លោក លូសើផងដែរ ពីការ បង្ហាញប្រាប់នៃអារក្សសាតាំង និងបរិវារបស់លោក ដោយបាននិយាយថា
«លូសើពិតប្រាកដណាស់ជាអ្វី ដែលជាយុគកណ្ដាល...លូសើបានឃើញនូវអ្វីដែលជាភាពជាមនុស្សទាំងអស់ ដែលព្រះគម្ពីរបានបង្ហាញពី ជំលោះរវាងព្រះ និងអារក្សនៅថ្ងៃជំនុំជំរះចុងក្រោយ
ដែលកំពុងតែកើតឡើងសន្សឹមៗហើយ» (David L. Larsen, M.Div., D.D., The Company of the Preachers,
Kregel Publications, 1998, p. 153)។ លោក ឡាសែនដែលជាគ្រូគង្វាលជនជាតិអាមេរិកាំងម្នាក់ ដែលបានទទួលឥទ្ធិពលពីសំភារៈនិយម ។ តែ
គ្រូគង្វាលម្នាក់នៅក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិក ក្នុងប្រទេសចិន ឬក៏ក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាដែលនឹងយល់ស្របជា មួយនឹងលោក លូសើទាំងស្រុង។ បញ្ហានេះវាមិនធ្វើអោយគ្រូគង្វាលនៅពិភពលោកទីបី ឬ(យុគកណ្ដាល)
មានបញ្ហានោះទេ។ វាគ្រាន់តែបង្ហាញថា ពួកគេធ្វើតាមព្រះគម្ពីរជាងសនិទាននិយម ជាងអ្នកសំភារៈនិយម ដូចជានៅមហាវិទ្យាល័យ Fuller Seminary និងនៅតាមវិទ្យាស្ថាន
theologically liberalផ្សេងៗទៀត។

លោក ឡាសែនបានរកឃើញនូវចំនុចខុសឆ្គងពីលោក លូសើនៅប្រធានបទនេះ នៅមហាវិទ្យា ល័យ liberal Fuller Theological Seminary
ដែលជាសាលាថ្មីមួយដែលរៀនពីការផ្សាយដំណឹងល្អ ដែលលោក ឡាសែនបានរៀនយកសញ្ញាបត្រថ្នាក់អនុបណ្ឌិតរបស់គាត់។ ខ្ញុំបានឃើញថា និស្សិតនៅកន្លែង
នោះបានចាប់ផ្ដើមរិះគន់យ៉ាងលឿនពីសេចក្ដីជំនឿដ៏ខ្លាំងខ្លារបស់យើងកាលពីមុន។ នោះហើយជាវិធីដែល ខ្ញុំបានរៀននៅមហាវិទ្យាល័យ liberal seminaries ពីរនោះ
ដែលខ្ញុំបានបញ្ចប់ពីការសិក្សានៅទីនោះ។ តែ បានតស៊ូវនឹងឥទ្ធិពលនោះ ហើយលោក ឡាសែនមិនបានទេ! លោក ឡាសែនបាននិយាយថា « «លូសើពិតប្រាកដណាស់ជាអ្វី ដែលនៅយុគកណ្ដាល...

លូសើបានឃើញនូវអ្វីដែលជាភាព ជាមនុស្សទាំង
អស់ដែលព្រះគម្ពីរបានបង្ហាញពីជំលោះរវាងព្រះនិងអារក្សនៅថ្ងៃជំនុំជំរះចុងក្រោយ ដែលកំពុងតែកើតឡើង
សន្សឹមៗហើយ»។ តើវាមានបញ្ហាអ្វីជាមួយរឿងនោះ? ហេតុអ្វីបានជារឿងនោះធ្វើអោយគាត់ក្លាយជា «អ្នក ដែលនៅយុគកណ្ដាលមា្នក់» « medieval»? នៅសម័យកាលមុន លោក
លូសើបានបង្រៀននូវរឿងខ្លះៗ ពីបញ្ហានៅយុគកណ្ដាល អំពីសាសន៍យូដា និងបញ្ហាផ្សេងៗ ដែលខ្ញុំបានបដិសេធទាំងស្រុង។ តែលោក លូសើមិនបានខុសក្នុងការគិតថា មនុស្សយើងគឺត្រូវ
«ជាប់ជំនុំជំរះជាមួយព្រះទាំងអស់ រួមទាំងអារក្សផង ដែរ»! គាត់បានបង្រៀនត្រូវពីបញ្ហានោះ ដោយព្រោះព្រះគម្ពីរបង្រៀនយើងថា!

« ចូរឲ្យដឹងខ្លួន ហើយចាំយាមចុះ ព្រោះអារក្សដែលជាខ្មាំងសត្រូវរបស់អ្នករាល់គ្នា វាតែងដើរក្រវែល ទាំងគ្រហឹមដូចជាសិង្ហ ដើម្បីនឹងរកអ្នកណាដែលវានឹងត្របាក់លេបបាន»(ពេត្រុសទី១ ៥:៨)។

ភាគច្រើនពីអ្វីដែលលោក លូសើបានបង្រៀននោះ គឺអំពីអារក្ស និងបរិវារបស់វានោះគឺត្រូវនឹងព្រះគម្ពីរ។

១. ទីមួយ លោកលូសើបាននិយាយត្រូវ នៅពេលដែលគាត់បានបង្រៀនពីដើមកំណើត
ដំបូងរបស់អារក្ស និងបរិវារបស់វា។

លោក លូសើបានបង្រៀនថា

[ តើអារក្សវាមកពីណា? ] ទាំងនោះ ជាសេចក្ដីពិតដ៏ពិតប្រាកដថា៖
ទេវតាជាច្រើនបានធ្លាក់ចុះមក ហើយអារក្សបានត្រលប់ ជាទេវតាអាក្រក់
នៃសេចក្ដីងងឹត ដោយសារតែទេវតានៃពន្លឺតែមួយគត់...

ព្រះគម្ពីរប្រាប់ពីអ្វីដែលលោក លូសើបានបង្រៀនថា៖

«ឱតារាប្រចាំថ្ងៃ ជាផ្កាយព្រឹកអើយ ន៏ ឯងបានធ្លាក់ចុះមកពីលើមេឃហើយ ឯងដែលបានផ្តេកអស់ទាំងនគរឲ្យរាប ឯងបានត្រូវកាប់រំលំដល់ដីដែរហ្ន៎ ឯងបានគិតក្នុងចិត្តថា អញនឹងឡើងទៅឯស្ថានសួគ៌ អញនឹងដំកើងបល្ល័ង្កអញ ឲ្យខ្ពស់ជាងអស់ទាំងផ្កាយរបស់ព្រះ ហើយអញនឹងអង្គុយលើភ្នំជាទីប្រជុំជំនុំ នៅទីបំផុតនៃទិសខាងជើង អញនឹងឡើងទៅផុតទីខ្ពស់នៃពពក អញនឹងលើកខ្លួនឲ្យបានដូចជាព្រះដ៏ខ្ពស់បំផុត តែឯងបានត្រូវទំលាក់ចុះដល់ស្ថានឃុំព្រលឹងមនុស្សស្លាប់វិញ គឺដល់ទីជំរៅនៃជង្ហុកធំ»(អេសាយ ១៤:១២-១៥)។

លោក លូសើបាននិយាយថា៖

មានទេវតាល្អ ហើយនឹងទេវតាអាក្រក់ជាច្រើន តែ ព្រះបានបង្កើត ទេវតាមុនដំបូងបង្អស់គឺសុទ្ធតែល្អទាំងអស់។ បន្ទាប់មក វាបានធ្វើតាមទេវ តាដែលអាក្រក់ដែលបានធ្លាក់ចុះនោះ ហើយមិនអាចឈរសំរាប់សេចក្ដីពិត បានឡើយ...មូលហេតុដែលពួកវាបានធ្លាក់ចុះមកនោះ គឺពិតប្រាកដណាស់ គឺដោយសារតែសេចក្ដីអំនួត ដោយព្រោះពួកគេបានមើលងាយ...ដល់ព្រះ រាជបុត្រានៃព្រះ ហើយចង់ដំកើងខ្លួនគេស្មើនឹងព្រះ (Plass, ibid. p. 391)។

ព្រះគម្ពីរប្រាប់ថា លោក លូសើបានបង្រៀនត្រូវ ព្រះគម្ពីរនៅអេសេគាល ២៨:១៣-១៧ ប្រាប់យើថា៖

« ពីដើមឯងបាននៅក្នុងច្បារអេដែនជាសួនរបស់ព្រះ
ឯងបានប្រដាប់កាយដោយត្បូងដ៏មានដំឡៃគ្រប់
មុខ គឺសាមស៊ី ទោបុ័ត ពេជ្រ បេរីល អូនីក្ស
មណីជោតិ កណ្តៀង មរកត បារកេត ហើយនឹងមាស ឯ
ក្រាប់ និងខ្លុយរបស់ឯង នោះបានត្រៀមទុក
សំរាប់ឯងតាំងពីថ្ងៃដែលឯងកើតមក ឯងជា
ចេរូប៊ីនដែលបានចាក់ប្រេងតាំងឡើងជាអ្នក
គ្របបាំង គឺអញបានតាំងឯងឡើង ឲ្យឯងបាននៅលើ
ភ្នំបរិសុទ្ធរបស់ព្រះ ឯងក៏បានដើរទៅមកនៅ
កណ្តាលថ្មភ្លឺចាំង ចាប់តាំងពីថ្ងៃដែលឯង
កើតមក នោះឯងបានគ្រប់លក្ខណ៍ក្នុងគ្រប់
ទាំងផ្លូវរបស់ឯង ដរាបដល់វេលាដែលឃើញមាន
សេចក្តីទុច្ចរិតនៅក្នុងឯង ដ្បិតដោយសារ
ការជួញប្រែដ៏បរិបូររបស់ឯង នោះគេបានបំពេញ
ឯងដោយសេចក្តីច្រឡោត ហើយឯងបានធ្វើបាប
ហេតុនោះអញបានបោះចោលឯងចេញពីភ្នំនៃព្រះ
ទុកដូចជារបស់អាប់ឱនទៅវិញ ឱចេរូប៊ីនដែល
គ្របបាំងអើយ អញបានបំផ្លាញឯងចេញ ពីកណ្តាល
ថ្មភ្លឺចាំងនោះទៅ ចិត្តឯងបានស្ទួយឡើង
ដោយព្រោះសេចក្តីលំអរបស់ឯង ឯងបានបង្ខូច
ប្រាជ្ញាឯង ដោយពន្លឺរស្មីរបស់ឯង អញបាន
បោះឯងចុះដល់ដី ព្រមទាំងដាក់នៅមុខពួក
ស្តេច ឲ្យគេបានពិចារណាឯង»(អេសេគាល ២៨:១៣-១៧)។

ហើយដោយសារតែការធ្លាក់ចុះរបស់ពួកទេវតា នោះគេបានក្លាយជាអារក្ស សំបុត្ររបស់យូដាសប្រាប់ថា៖

«ទោះទាំងពួកទេវតាដែលមិនបានរក្សាសណ្ឋានដើមរបស់ខ្លួន គឺជាទេវតាដែលបោះបង់ចោលទីលំនៅចេញ នោះទ្រង់បានឃុំក្នុងសេចក្តីងងឹត ទាំងជាប់ចំណងអស់កល្បជានិច្ច ទុកសំរាប់នឹងជំនុំជំរះនៅថ្ងៃដ៏ធំនោះ» (យូដាស ៦)។

ទេវតាមួយចំនួន ដែលបានធ្លាក់ចុះមកក្នុងទេវតាទាំងនោះត្រូវបានជាប់ច្រវាក់នៅក្នុងឋាននរក។ តែភាគ ច្រើននៃពួកគេគឺជាអារក្ស ដែលយើងជួបនៅក្នុងលោកីយសព្វថ្ងៃនេះ។ លោក លូសើបាននិយាយថា «ទោះ pបីជាលោកីយនេះពេញទៅដោយអារក្សក៏ដោយ» «អារក្ស» គង់តែគឺជាពាក្យចាស់សំរាប់ពាក្យអារក្សដដែល
ទេ សូមច្រៀងវា!

ទោះបើលោកីយនេះ ពេញដោយអារក្ស
   ដែលប៉ងនឹងបំផ្លាញដល់យើងខ្ញុំ
គង់តែមិនភ័យព្រោះមានពំនាក់
   យើងខ្ញុំបំរើព្រះដ៏ឧត្ដម
(«ព្រះនៃខ្ញុំជាបន្ទាយយ៉ាងមាំ» ដោយ លោក ម៉ាទីន លូសើ ជួរ៣)។

២. ទីពីរ លោក លូសើបាននិយាយត្រូវ នៅពេលដែលគាត់បានបង្រៀនថា អារក្សវាគឺ
ជាមេនៃភាពទុក្ខព្រួយ និងភាពអស់សង្ឃឹម។

លោក លូសើបាននិយាយថា៖

      រាល់ការទុក្ខព្រួយទាំងអស់គឺសុទ្ធតែជារបស់អារក្ស ដ្បិតវាជាព្រះ នៃ សេចក្ដីស្លាប់។ ថ្វីដ្បិតសេចក្ដីទុក្ខព្រួយក្នុងទំនាក់ទំនងរបស់យើងជាមួយ ព្រះគឺភាគច្រើនជាស្នាដៃរបស់អារក្ស (Plass, ibid., p. 398)។

      អ្នកជំនាន់មុនហៅឈ្មោះអារក្សថា វិញ្ញាណនៃសេចក្ដីទុក្ខព្រួយ អារក្ស សាតាំងវាស្អប់ដល់ពន្លឺ ស្អប់ជីវិត ហើយស្អប់ដល់អ្នកដែលសើចសប្បាយ ដ្បិតវាជាវិញ្ញាណមួយនៃសេចក្ដីងងឹត និងសេចក្ដីអស់សង្ឃឹម ហើយវាជា តំណាងដូចជាមនុស្សមានបាបទាំងអស់ ដែលគ្មានសង្ឃឹម (comment on Luther, Plass, ibid., pp. 397-398)។

លោក លូសើបាននិយាយថា៖

«អារក្សវាមានគំនិតដើម្បីបាញ់ព្រួយ ទៅក្នុងចិត្ដរបស់មនុស្សយើង សេចក្ដី សំអប់ដល់ព្រះ ការប្រមាថមើលងាយ ហើយសេចក្ដីអស់សង្ឃឹម។ ទាំងនេះ ជាអាវុធដើម្បីការពារខ្លួណ» អេភេសូរ ៦:១៦)។

យើងដឹងហើយថា រឿងរាវទាំងអស់នេះ ពិតប្រាកដណាស់កំពុងតែកើតឡើងសព្វថ្ងៃនេះ។ មានគ្រូ ជំនួយយើងម្នាក់បាននិយាយជាមួយបុរសក្មេងម្នាក់នៅក្នុងបន្ទប់សួរសំនួរ។
បុរសក្មេងម្នាក់នោះបាននិយាយ ថា «ព្រះមិនស្រឡាញ់ខ្ញុំទេ ព្រះយេស៊ូវមិនស្រឡាញ់ខ្ញុំទេ»។ ដូចជា លោក លូសើបានមានប្រសាសន៍ត្រូវ មែនថា គំនិតទាំងនេះសុទ្ធតែមកពីអារក្សសាតាំង
«ការប្រមាថមើលងាយ ហើយសេចក្ដីអស់សង្ឃឹម»។ បន្ទាប់មក គ្រូជំនួយម្នាក់នោះ បានអានព្រះគម្ពីរដល់គាត់ថា៖

« ដ្បិតព្រះទ្រង់ស្រឡាញ់មនុស្សលោក ដល់ម៉្លេះបានជាទ្រង់ប្រទានព្រះរាជ
បុត្រាទ្រង់តែ១ ដើម្បីឲ្យអ្នកណាដែលជឿដល់ព្រះរាជបុត្រានោះ មិនត្រូវវិនាសឡើយ គឺឲ្យមានជីវិតអស់កល្បជានិច្ចវិញ»(យ៉ូហាន ៣:១៦)។

នៅពេលដែលគ្រូជំនួយនោះបានសួរគាត់ថា តើគាត់ជឿលើខខគម្ពីរនោះទេ គាត់បដិសេធមិនឆ្លើយ។ ខ្ញុំជឿ ថា អារក្សវាបានបញ្ឈប់គាត់មិនអោយឆ្លើយ! អារក្សវាព្យាយាមដើម្បីកុំអោយយើងលើពីព្រះគម្ពីរ
ហើយនិង ពីការទទួលយក នៅពេលដែលយើងលឺវា។ លោក លូសើបាននិយាយថា «ល្បិតកលរបស់អារក្សវាធ្វើយ៉ាង ម៉េចដើម្បីអោយយើងឃ្លាតឆ្ងាយពីព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ» (Plass, ibid.,
p. 396)។

មានក្មេងស្រីម្នាក់ បាននិយាយទៅកាន់គ្រួជំនួយនេះដដែលថា «ខ្ញុំមិនត្រូវបានលើកលែងទោស នោះទេ ហើយខ្ញុំមិនដឹងថាហេតុអ្វីដែរ! នាងមិនអាចដឹងពីមូលហេតុទេ តែខ្ញុំដឹង។ នាងមិនត្រូវបានលើក លែងទោស ដោយព្រោះនាងនៅតែបន្ដជឿដល់អារក្ស ជាជាងលើសេចក្ដីសន្យារបស់ព្រះគម្ពីរ នៅពេលណា វាបញ្ជូលគំនិតទៅក្នុងខួរក្បាលនាង។ នាងបដិសេធនូវព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះគ្រីស្ទ អ្នកណាដែលមកឯខ្ញុំ ខ្ញុំក៏មិនដែលចោលទៅក្រៅឡើយ» (យ៉ូហាន ៦:៣៧)។ លោក លូសើបាននិយាយថាអារក្សវា «បញ្ជូលគំនិត អាក្រក់ទៅក្នុងចិត្ដរបស់មនុស្សយើង(ដូចជាគំនិតដែលអស់សង្ឃឹម)»។ គាត់បាននិយាយថា «ល្បិតកល របស់
អារក្សវាធ្វើយ៉ាង ម៉េចដើម្បីអោយយើងឃ្លាតឆ្ងាយពីព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ» ទាំងអស់នោះពិតប្រាកដ ណាស់ជាអ្វីដែលព្រះយេស៊ូវទ្រង់បានមានបន្ទូលថា « ឯពួកអ្នកដែលទទួលតាម ផ្លូវ គឺជាអស់អ្នកដែលបានឮ រួចអារក្សមកឆក់យកព្រះបន្ទូលពី ចិត្តគេចេញទៅ ក្រែងគេជឿ ហើយបានសង្គ្រោះ»(លូកា ៨:១២)។

៣. ទីបី លោក លូសើបាននិយាយត្រូវ នៅពេលដែលគាត់បានបង្ហាញថា ភាពទុក្ខព្រួយ
និងភាពអស់សង្ឃឹមមិនមែន ដូចជាការប៉ះពាល់ចិត្ដនៃអំពើបាបទេ។

លោក លូសើបាននិយាយថា សេចក្ដីទុក្ខព្រួយ និងសេចក្ដីអស់សង្ឃឹមគឺសុទ្ធតែមកពីអារក្ស។ ប៉ុន្ដែ គាត់បានបង្រៀនថា ការប៉ះពាល់ចិត្ដពីអំពើបាបគឺមកពីព្រះទេ។
ព្រះគម្ពីរប្រាប់ពីចំនុចខុសគ្នាដដែលថា៖

«ព្រោះសេចក្តីព្រួយដែលគាប់ព្រះហឫទ័យដល់ព្រះ នោះរមែងនាំឲ្យប្រែចិត្តឡើង ប្រយោជន៍ឲ្យបានសង្គ្រោះ... តែសេចក្តីព្រួយរបស់លោកីយ៍ នោះបង្កើតសេចក្តីស្លាប់វិញ»(កូរិនថូសទីៗ ៧:១០)។

លោក លូសើបាននិយាយពីការប៉ះពាល់ចិត្ដពីអំពើបាបថាវាកើតមានឡើងមុនការប្រែចិត្ដ។គាត់និយាយថា៖

       វាជាការដែលសំខាន់មែនទែន ប្រសិនបើអ្នកបានប្រែចិត្ដ ហើយអ្នក បានភ័យខ្លាច នោះគឺមនៈសិការរបស់អ្នកបានព្រមានអ្នកទេ បន្ទាប់មក បន្ទាប់ពីស្ថានភាពការនេះត្រូវបានកើតឡើងហើយ អ្នកត្រូវតែចាប់យកនូវ ការកំឡាចិត្ដនោះ ដែលមកពីការងាររបស់ព្រះ តែមិនមែនមកពីការងារ របស់ផ្ទាល់ខ្លួនទេ។ ព្រះវរបិតាបានប្រទានព្រះរាជបុត្រាមកផែនដី ដើម្បី ប្រកាសប្រាប់ដល់មនុស្សមានបាបដែលតែងតែភ័យនៅសេចក្ដីអាណិត អា សូរពីព្រះវរបិតា។ នេះជាវិធីនៃការប្រែចិត្ដ ដែលមកពីព្រះ និងវិធីផ្សេងៗ ដែលជាវិធីខុសឆ្គង (Plass, ibid., p. 343)។

លោក លូសើបាននិយាយថា៖

       យើងចង់មានន័យថា ដោយសារតែសេចក្ដីសុចរិច ដែលយើងបាន ត្រូវប្រោសលោះពីអំពើបាប ពីសេចក្ដីស្លាប់ ហើយនិងប្រោសលោះពីអំណាច របស់អារក្ស ហើយយើងអាចមានជីវិតដ៏នៅអស់កល្បជានិច្ច មិនមែនដោយ សារតែខ្លួនរបស់យើងទេ តែដោយតែព្រះវរបិតាមិនសន្សំសំចៃទុកនូវព្រះរាជ
បុត្រា ទ្រង់តែមួយនោះ ព្រះនាមព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ (Plass, ibid., p. 343)។

លោក លូសើបាននិយាយថា៖

គ្មានអ្វីទៀតសោះដែលអាចធ្វើអោយយើងអាចសុចរិតបាន ជាងការ ស្ដាប់លឺអំពីព្រះយេស៊ូវ ហើយជឿលើទ្រង់... (Plass, ibid., p. 707)។

ក្រុមជំនុំប្រូតែស្ដង់ ហើយនឹងអ្នកបាទីស្ទពីបុរាណបានយល់ស្របជាមួយលោក លូសើ។សាវកប៉ូល បាននិយាយថា«ចូរជឿដល់
ព្រះអម្ចាស់យេស៊ូវគ្រីស្ទទៅ នោះនឹងបានសង្គ្រោះហើយ»(កិច្ចការ
១៦:៣១)។ យើងមិនត្រូវការអ្វីថែមទៀតទេ! យើងអាចបានសង្រ្គោះ ដោយសារសេចក្ដីជំនឿលើព្រះគ្រីស្ទតែម្នាក់គត់! សូមបើកសៀវភៅចំរៀងទៅលេខ៤ នៅលើក្រដាសចំរៀងរបស់អ្នក ហើយសូមច្រៀងវា!

ព្រះនៃខ្ញុំជាបន្ទាយយ៉ាងមាំ ជាទីបាំងការពាររក្សាខ្លួន
   កំពុងមានវេទនាដែលត្រូវទ្រាំ នោះទ្រង់ប្រោសឲ្យបាននៅខ្ជាប់ខ្ជួន
សត្រូវពីចាស់បុរាណ នៅតែស្អប់លើសប្រមាណ វាចេះឧបាយយ៉ាងបិ
   ក៏ខំបំផ្លាញបង្ហិន នៅលោកីយគ្មានអ្នកណាប៉ុនស្មើ

បើសិនជាយើងខ្ញុំពឹងតែខ្លួន នោះខំប្រឹងក៏ជាឥតប្រយោជន៍
   បើព្រះមិនជួយឲ្យឈរមាំមួន នោះនឹងត្រូវធ្លាក់ទៅហិនហោច
តើព្រះនេះនាមជាអ្វី គឺព្រះគ្រីស្ទអធិបតី ព្រះជាម្ចាស់នៃពលទ័ព
   ដល់អស់កល្បនៅតែជាប់ គឺទ្រង់ដែលនាំមុខឲ្យបានឈ្នះ

ទោះបើលោកីយនេះ ពេញដោយអារក្ស ដែលប៉ងនឹងបំផ្លាញដល់យើងខ្ញុំ
   គង់តែមិនភ័យព្រោះមានពំនាក់ យើងខ្ញុំបំរើព្រះដ៏ឧត្ដម
មេងងឹតមានចិត្ដខឹង វាមានអំណាចរឹងបឹង តែយើងខ្ញុំមិនខ្លាចឡើយ
   ព្រោះវាត្រូវវិនាសហើយ សុត្រព្រះបន្ទូលនោះវាត្រូវដួល
ព្រះបន្ទូលពូកែជាងអំណាច ដែលនៅលោកីយនេះគ្រប់ទាំងអស់
   យើងមិនត្រូវមានចិត្ដភ័យខ្លាច ព្រះអង្គទ្រង់នឹងមេត្ដាប្រោស
បើបាតទ្រព្យញាតិសន្ដាន ឬជីវិតខ្លួណក៏បានតែសេចក្ដីពិតនៃព្រះ
   អាចជំនុំជំរះ រាជ្យទ្រង់ស្ថិតស្ថេរនៅអស់ទាំងកល្ប។
(«ព្រះនៃខ្ញុំជាបន្ទាយយ៉ាងមាំ» ដោយ Martin Luther, 1483-1546;
      បកប្រែដោយ Frederick H. Hedge, 1805-1890)។

រឿងខ្លីៗរបស់លោក ស្ពឺជិន ដែលរាប់រៀបប្រាប់ពីជីវិតរបស់លោកលូសើ

«មនុស្សសុចរិតនឹងរស់នៅ ដោយអាងសេចក្តីជំនឿ»(រ៉ូម ១:៧)។

លោក ស្ពឺជិន ដែលជាគ្រូគង្វាលដ៏អស្ចារ្យម្នាក់ បាននិយាយពីលោក លូសើដូចនេះថា៖

      ខ្ញុំនឹងសរុបសេចក្ដី ហើយនឹងពន្យល់ប្រាប់ពីការបង្រៀននេះ ដោយ បង្ហាញនូវជីវិតពិតរបស់លោក លូ សើ។ ដោយព្រោះតែអំណាចព្រះចេស្ដា របស់ដំណឹងល្អ បានធ្វើអោយលោក លូសើបានដឹងខ្លួន។ នៅពេលនោះវា គឺនៅក្នុងកន្លែងស្នាក់នៅរបស់បុព្វជិត ដែលគាត់បានប្រើព្រះគម្ពីរដើម្បីអោយ រួចពីច្រវាក់នៃសសរ គាត់បានប្រើខគម្ពីរនេះ «មនុស្សសុចរិតនឹងរស់នៅ ដោយ អាងសេចក្តីជំនឿ» ការកាត់ទោសដែលមកពីស្ថានសួគ៌នេះបានធ្វើ អោយគាត់ឈប់ជឿលើសាសនាកាតូលិក តែគាត់ពិបាកយល់ពីការស៊ូទ្រាំ ទាំងអស់របស់វា។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ គាត់មិនអាចរកសេចក្ដីសុខ នៅក្នុងសាសនារបស់គាត់ នឹងពីភាពដែលជាបុព្វជិតរបស់គាត់បានទេ ។ គ្មានអ្វីដែលល្អជាងការយល់ដឹងពីសេចក្ដីពិតនេះទេ គាត់បានថែរក្សាការពារ អនុតាប(សកម្មភាពដែលសំដែងពីការស្ដាយក្រោយពីអ្វីដែលបានធ្វើពីមុន) ជាខ្លាំង ហើយនឹងការអាប់មុខដ៏ពិបាកដក្រៃលែង ដែលជួនកាលគាត់បាន សន្លប់ដោយសារតែអស់កំលាំងពេក។ គាត់បាននាំអោយខ្លួនគាត់ទៅទ្វារនៃ សេចក្ដីស្លាប់។ គាត់ត្រូវធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីក្រុងរ៉ូម ដ្បិតនៅទីក្រុងរ៉ូមនោះ មាននូវក្រុមជំនុំដែលអាចទុកចិត្ដបានមួយ ហើយអ្នកអាចប្រាកដ ដើម្បី យកឈ្នះមនុស្សមានបាបទាំងអស់ និងគ្រប់នូវសេចក្ដីអធិស្ឋានសុំព្រះជួយ យើងក្នុងទីបរិសុទ្ធ។ គាត់បានសុបិនពីការចូលទៅក្នុងទីក្រុងរ៉ូម ដែលជាទី ក្រុងបរិសុទ្ធ តែគាត់បានយល់ឃើញថា វាជាទីកន្លែយរបស់មនុស្សមានពុតទេ ហើយនឹងជាកន្លែងពោរពេញទៅដោយអំពើអាក្រក់ក្រៃលែងទេ។ ដ្បិតការ ភ័យខ្លាចរបស់គាត់នោះគឺ គាត់បានលឺពីមនុស្សនិយាយថា ប្រសិនបើមាន ឋាននរកមួយត្រូវបានសាងសង់ឡើង នៅលើកំពូលទីក្រុងរ៉ូមនោះ វាជាការ ដែលកំពុងតែមួយដល់ជិតបំផុតហើយសំរាប់ពិភពលោកនេះ តែគាត់បានជឿ លើ លោកឪ(សាសនាកាតូលិក) ហើយគាត់នៅតែបន្ដនូវអនុតាបរបស់គាត់ បន្ដការស្វែងរក តែគាត់មិនបានរកឃើញអ្វីសោះ...នៅពេលក្រោយមកទៀត ព្រះអម្ចាស់បានបណ្ដាលគាត់អោយរួមចេញពីអបិយជំនឿមួយដ៏ធំ ហើយ គាត់បានឃើញមិនមែនដោយសារតែលោក សង្ឃ មិនមែនដោយសារបព្វជិត មិនមែនសកម្មភាពមួយ ដែលធ្វើអោយគាត់សោកស្ដាយក្នុងសាសនា មិន មែនដោយអ្វីសោះដែលគាត់អាចធ្វើបាន ដែលនាំគាត់រស់នៅបាន តែគាត់ ត្រូវរស់នៅដោយសេចក្ដីជំនឿរបស់គាត់ក្នុងព្រះគ្រីស្ទ។ អត្ថបទមេរៀនយើង នៅព្រឹកនេះបានដាក់ពីលោក សង្ឃនៅសាសនាកាតូលិកនៅ លីបីថី ហើយ ដាក់ព្រលឹងគាត់នៅលើភ្លើង។

«មនុស្សសុចរិតនឹងរស់នៅ ដោយអាងសេចក្តីជំនឿ»(រ៉ូម ១:៧)។

នៅពេលដែល លោក លូសើបានយល់ពីអត្ថបទគម្ពីរដែលបានប្រាប់អោយគាត់ជឿទុកចិត្ដលើព្រះគ្រីស្ទតែ មួយគត់ប៉ុណ្ណោះ។ គាត់បានសរសេរទៅប្រាប់ម្ដាយរបស់គាត់ «ខ្ញុំមានអារម្មណ៍លើខ្លួនឯងថា ដូចជាបាន
កើតជាថ្មី ហើយហាក់ដូចជាធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅរកទ្វារស្ថានសួគ៌ដែលនៅចំហរ» លោក ស្ពឺជិននិយាយថា៖

      គ្មានអ្នកណាសោះដែលបានជឿពីរឿងនេះ ហើយគ្មានអ្នកណាដែល មានព្រលឹងរស់នៅក្នុងជីវិតគេនៅពេល នោះទេ។លោក សង្ឃម្នាក់ឈ្មោះថា ថែលសើល បាននិយាយប្រាប់មនុស្សនៅប្រទេសអាឡឺម៉ង់ ពីការលក់នូវ ការលើកលែងទោសបាប ដ្បិតគាត់អាចរកលុយបានច្រើន។ បញ្ហាដែលខុស ច្បាប់របស់អ្នក ថែមទាំងលុយរបស់អ្នកដែលអ្នកឯងបានដាក់នៅក្នុងប្រអប់ ដាក់លុយរបស់អ្នក ហើយអ្នកនិយាយថាអំពើបាបរបស់អ្នកត្រូវបានលើក លែងទោសហើយ។ លោក លូសើបានលឺនៅរឿងនេះ ហើយគាត់បានឈឺ ចិត្ដជាខ្លាំង ហើយបានស្រែកហ៊ោថា «ខ្ញុំនឹងធ្វើប្រហោងនៅក្នុងស្គររបស់ គាត់» ដែលគាត់បានធ្វើដោយមិនញញើត ហើយនឹងស្គរផ្សេងៗ ជា ច្រើន
ទៀត ។ អ្វីដែលគាត់បានចាប់បាននៅទ្វារនៃក្រុមជំនុំរបស់គាត់នោះប្រាកដ ណាស់ជាវិធីដែលស្ងាត់នៃការមិនប្រកាន់ទោសពីបទចំរៀង។ លោក លូសើ បានប្រកាសប្រាប់គេ ពីការលើកលែងទោសនៃអំពើបាប ដោយសារសេចក្ដី ជំនឿលើព្រះគ្រីស្ទ ដោយមិនបាច់ប្រើលុយ ហើយនឹងរង្វាន់ ហើយការមិន ប្រកាន់ទោសរបស់លោក ឪនៅពេលនោះចាប់ផ្ដើមមើលងាយដល់គាត់។ លោក លូសើបានរស់នៅដោយអាងសេចក្ដីជំនឿ ដូច្នោះអ្នកផ្សេងទៀត ដែលដឹង ក្រៅពីគាត់នោះគេបាននៅស្ងាម មិនប្រកាស់ប្រាប់គេ ដែលនឹងធ្វើ អោយគេខឹងគាត់ខ្លាំងដូចជាសំលេងសត្វតោមួយ គ្រហឹមដាក់រំពារបស់គាត់ ។ សេចក្ដីជំនឿនោះបានបំពេញក្នុងខ្លួនគាត់ ដើម្បីធ្វើអោយគាត់មានសេចក្ដី ជំនឿខ្លាំងខ្លា ហើយធ្វើអោយគាត់ហ៊ានធ្វើសង្រ្គាមជាមួយខ្មាំងសត្រូវ។ នៅ ពេលបន្ទាប់មកទៀតពួកគេបានកោះហៅគាត់ទៅ អោសបឺង(Augsburg) ហើយគាត់បានទៅ ហើយមិនភ័ក្រ្ដរបស់គាត់បានប្រាប់គាត់កុំអោយទៅ។ ពួកគកោះហៅគាត់ ដូចជាមនុស្សដែលជាប់ទោសដោយសារសាសនាក្លែង ក្លាយម្នាក់ ដើម្បីអោយគាត់ឆ្លើយនៅទីប្រឹក្សា Diet [Imperial Council] of Worms ហើយមនុស្សគ្រប់រូបបានប្រាប់គាត់អោយទៅស្នាក់នៅអោយ ឆ្ងាយ ដ្បិតគាត់នឹងច្បាស់ជាត្រូវឆក់ដោយខ្សែផភ្លើង តែគាត់ធ្វើហាក់ដូចជា មិនសំខាន់សោះដែលថា ទីបន្ទាល់របស់គាត់គួរតែទ្រាំទ្រ ដូច្នោះ គាត់បាន ធ្វើដំណើរពីភូមិមួយ ទៅភូមិមួយដោយរទះដែលមានកង់បួន ហើយបានទៅ ពីទីក្រុងទៅទីក្រុងមួយ ដើម្បីអធិប្បាយនៅកន្លែងដែលគាត់បានទៅ មាន មនុស្សក្រជាច្រើននាក់បានចេញមកចាប់ដៃគាត់ ដែលជាមនុស្សដែលកំពុង ឈរសំរាប់ព្រះគ្រីស្ទ ហើយនឹងដំណឹងល្អ ដែលប្រថុយជីវិតរបស់គាត់។ អ្នក បានចាំទេពីរបៀបដែលគាត់បានឈរនៅពីមុខ august assembly [at Worms] នោះ ថ្វីដ្បិតគាត់បានដឹងថា មនុស្សដែលមានអំណាចដែលបាន ទៅការពារសាសនារបស់គេនោះ នឹងយកជីវិតរបស់គាត់ ដ្បិតគាត់នឹង ប្រហែលជាត្រូវគេឆក់ដោយខ្សែភ្លើង ដូចជាលោក ជ៉ោន ហាស ដ្បិតគាត់ បានសំដែងដូចជាបុរសម្នាក់ដែលឈរសំរាប់ព្រះរបស់គាត់។ នៅថ្ងៃនោះនៅ ក្នុងតុលាការ German Diet [Court] លោក លូសើបានធ្វើការងារមួយ ដែលធ្វើអោយម្ដាយរាប់ពាន់នាក់ កូនរាប់ពាន់នាក់បានពរដោយសារឈ្មោះ របស់គាត់ ហើយបានធ្វើអោយព្រះនាមរបស់ព្រះអម្ចាស់នៃព្រះរបស់គាត់ កាន់តែល្បីទៅ។ (C. H. Spurgeon, “A Luther Sermon at the Tabernacle,” The Metropolitan Tabernacle Pulpit, Pilgrim Publications, 1973 reprint, Volume XXIX, pp. 622-623)។

«មនុស្សសុចរិតនឹងរស់នៅ ដោយអាងសេចក្តីជំនឿ»(រ៉ូម ១:៧)។

បទពិសោធន៍របស់ខ្ញុំជាមួយលោក លូសើនោះ គឺនៅក្នុងក្រុមជំនុំបាទីស្ទមួ នៅរយះពេលយូរ មកហើយ គឺនៅដើមទសវត្ស៥០ ឬក្នុងឆ្នាំ១៩៥០។ នៅវេលាយប់ថ្ងៃអាទិត្យមួយ
ពួកគេបានបង្ហាញនូវខ្សែ ភាពយន្ដសរ ខ្មៅអំពីគាត់។ គាត់ហាក់ដូចជារូបភាពដែលចំឡែកមួយពីមុន ដែលមិនមានអ្វីសោះដែលធ្វើឲ្យ ខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍។ ខ្សែភាពយន្ដនោះគឺហាក់ដូចជាគួរអោយធុញ ហើយយូរមែនទែន
ហើយខ្ញុំបានឆ្ងល់ពីមូល ហេតុដែលគ្រូគង្វាលរបស់ខ្ញុំ លោក វោលថើ ផែងបានបញ្ជាំអោយមើល។ ខ្ញុំគួរតែបញ្ជាំពីរឿងនោះសព្វថ្ងៃ ខ្ញុំ
មានទស្សនៈដែលសំខាន់ខុសៗពីគ្នាដ៏ពេញលេញមួយពីរឿងដ៏អស្ចារ្យនេះ។តែឥឡូវនេះខ្ញុំចូលចិត្ដមើលវា !
សូមចុចទីនេះដើម្បីមើលឆុតឆាកនៃខ្សែភាពយន្ដនេះ។

បទពិសោធន៍ទីពីររបស់ខ្ញុំជាមួយលោក លូសើបានប៉ះពាល់ចិត្ដខ្ញុំជាខ្លាំងនៅពេលក្រោយមកទៀត បន្ទាប់ពីថ្ងៃដែលខ្ញុំបានប្រែចិត្ដ។ ខ្ញុំបានអានអំពីបទពិសោធន៍នៃការប្រែចិត្ដរបស់ លោក ជ៉ោន វែល្លេ
ដែលលោក វែល្លបានមានប្រសាសន៍ថា៖

      នៅល្ងាចមួយ ខ្ញុំបានទៅកាន់អង្គការ មួយដែលខ្ញុំមិនមានចិត្ដចង់ទៅសោះ នៅដងវិថី Aldersgate Street នៅទីនោះខ្ញុំបានអាននូវសៀវភៅមួយរបស់ លោក លូសើរ ដែលមានចំណងជើងថា Luther’s preface to the Epistle to the Romans។ ប្រហែលជារយះពេល១៥នាទីមុនម៉ោង៩ នៅ ខណៈពេលដែលខ្ញុំកំពុងតែរៀបរាប់ប្រាប់ពីឱកាសដែលព្រះបានធ្វើការក្នុង ចិត្ដគាត់ តាមរយះសេចក្ដីជំនឿលើព្រះគ្រីស្ទ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា ចិត្ដខ្ញុំត្រូវអ្វី មួយបានព្រមានយ៉ាងចំលែក។ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា ខ្ញុំបានជឿទុកចិត្ដលើព្រះ គ្រីស្ទ ព្រះគ្រីស្ទតែមួយគត់ដែលអាចសង្រ្គោះខ្ញុំបាន ហើយនឹងការធានាមួយ របស់ព្រះគ្រីស្ទដល់ខ្ញុំ ដែលថាទ្រង់នឹងយកអំពើបាបចេញ សូម្បីតែអំពើបាប របស់ខ្ញុំ ហើយបានសង្រ្គោះខ្ញុំពីអំណាចនៃសេចក្ដីស្លាប់ និងពីអំពើបាប death (John Wesley, The Works of John Wesley, third edition, Baker Book House, 1979 reprint, volume I, p. 103)។

នេះជារឿងមួយដែលខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ ដោយព្រោះខ្ញុំបានស្គាល់លោក វែល្លេដែលគាត់ជាគ្រូគង្វាលម្នាក់ដែល មានអំណាចបំផុតក្នុងចំណោមគ្រូគង្វាលទាំងអស់ នៃការភ្ងាក់ដឹងខ្លួនដ៏អស្ចារ្យមួយមុនដំបូង (First
Great Awakening)។ លោក វែល្លេបានប្រែចិត្ដ នៅពេលដែលគាត់បានស្ដាប់ពាក្យសំដីរបស់លោក លូសើ ដែល និយាយពីសេចក្ដីសុចរិតដោយសារតែសេចក្ដីជំនឿជឿលើព្រះគ្រីស្ទ។

នៅពេលក្រោយមកទៀត ខ្ញុំបានរៀនពីលោកជ៉ោន បូនយ៉ាន់ ដែលជាឮយុកោខាងក្រុមជំនុំបាទីស្ទ របស់យើង បានអានពីលោក លូសើ នៅពេលដែលគាត់ប្រែចិត្ដ ដែលគួរអោយចាប់អារម្មណ៍
«ពីពង្រីននៃ ការសិក្សាខគម្ពីររបស់គាត់ ដោយការសរសេររបស់លោក ម៉ាទីន លូសើ» (Pilgrim's Progress, Thomas Nelson, 1999 reprint, publisher's introduction, p. xii)។

នៅពេលក្រោយមកទៀត ខ្ញុំបានរៀនពីលោក ជ៉ោន បូនយ៉ាន់ ដែលជាឮយុកោខាងក្រុមជំនុំពួក បាទីស្ទរបស់យើង ដែលបានអានពីលោក លូសើនៅពេលដែលគាត់បានប្រែចិត្ដដែលគួរអោយចាប់អារម្មណ៍ «ការពង្រីកនូវការសិក្សាខាងព្រះគម្ពីររបស់គាត់ ដោយសារការសរសេររបស់លោក លូសើ»
(Pilgrim's Progress, Thomas Nelson, 1999 reprint, publisher's introduction, p. xii)។ លោក បូនយ៉ាន់ បានបន្ដជាអ្នកនិពន្ធខាងបាទិស្ទដែលអានសៀវភៅគ្រប់ពេលវេលា!

លោក វែល្លេដែលអ្នកនៅខាងម៉ាកតូដីសម្នាក់ បានប្រែចិត្ដដោយតែគាត់បានលឺពីពាក្យរបស់លោក លូសើ ហើយត្រូវបានជួយដល់ លោក ជ៉ោន បូនយ៉ាន់ ដែលជាអ្នកខាងបាទីស្ទនៅពេលដែលគាត់ជួបនូវ បញ្ហា ហើយគាត់បានប្រែចិត្ដដោយសារតែគាត់បានអានពីអ្វីដែលលោក លូសើបានសរសេរ។ ខ្ញុំបានគិតថា ត្រូវតែមានមនុស្សជាច្រើនបានអានពីប្រវត្ដិលោក លូសើថែមទៀតបន្ទាប់ពីពេលនោះមក។

(ចប់សេចក្ដីអធិប្បាយ)
អ្នកអាចអាន ការអធិប្បាយរបស់ លោក ហ៊ីមើស៏ (Dr. Hymers) តាម
សប្ដាហ៏នីមួយៗ នៅតាមអ៊ីធើនេតនៅគេហទំព័រ www.realconversion.com.
ចុចលើ ”Sermon Manuscripts” សេចក្ដីអធិប្បាយក្នុងភាសាខ្មែរ (Sermons in Khmer)

You may email Dr. Hymers at rlhymersjr@sbcglobal.net, (Click Here) – or you may
write to him at P.O. Box 15308, Los Angeles, CA 90015. Or phone him at (818)352-0452.

អានព្រះគម្ពីរមុនពេលអធិប្បាយដោយលោក Dr. Kreighton L. Chan៖ អេសាយ ១៤:១២-១៥
ច្រៀងចំរៀងដោយខ្លួនឯងមុនអធិប្បាយដោយលោក Benjamin KincaidGriffith៖
«ពួកអ្នកដែលឃើញពួកគ្រីស្ទាន» (by Andrew of Crete, 660-732;
បកប្រែដោយ John M. Neale, 1818-1866; to the tune of
“Onward, Christian Soldiers”).

ចំណងជើងនៃសេចក្ដីអធិប្បាយ

លោក ម៉ាទីន លូសើ និងអារក្ស

ដោយ Dr. R. L. Hymers, Jr.

« ចូរឲ្យដឹងខ្លួន ហើយចាំយាមចុះ ព្រោះអារក្សដែលជាខ្មាំងសត្រូវរបស់អ្នករាល់គ្នា វាតែងដើរក្រវែល ទាំងគ្រហឹមដូចជាសិង្ហ ដើម្បីនឹងរកអ្នកណាដែលវានឹងត្របាក់លេបបាន»(ពេត្រុសទី១ ៥:៨)។

(យ៉ូហាន ៨:៤៤; វិវរណះ ៩:១១; រ៉ូម១:២២)

១.  ទីមួយ លោកលូសើបាននិយាយត្រូវ នៅពេលដែលគាត់បានបង្រៀនពីដើមកំណើត
ដំបូងរបស់អារក្ស និងបរិវារបស់វា។ អេសាយ ១៤:១២-១៥; អេសេគាល ២៨:១៣-១៧;
យូដាស ៦។

២.  ទីពីរ លោក លូសើបាននិយាយត្រូវ នៅពេលដែលគាត់បានបង្រៀនថា អារក្សវាគឺជាមេនៃភាពទុក្ខ
ព្រួយ និងភាពអស់សង្ឃឹម។ យ៉ូហាន ៣:១៦; ៦:៣៧; លូកា ៨:១២។

៣.  ទីបី លោក លូសើបាននិយាយត្រូវ នៅពេលដែលគាត់បានបង្ហាញថា ភាពទុក្ខព្រួយឋនិងភាពអស់
សង្ឃឹមមិនមែនដូចជាការប៉ះពាល់ចិត្ដនៃអំពើបាបទេ។កូរិនថូសទី២៧:១០; កិច្ចការ ១៦:៣១។